ŚWIATOWY DZIEŃ ŚWIADOMOŚCI AUTYZMU
Drugiego kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzm z okazji tego święta na całym świecie są prowadzone kampanie uświadamiające, czym jest autyzm.
Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym, związanym z nieprawidłowym rozwojem i funkcjonowaniem mózgu we wczesnym dzieciństwie. Symptomy nieprawidłowości rozwoju ujawniają się u dziecka do ukończenia trzeciego roku życia. Autyzm nie jest chorobą psychiczną. Jest rodzajem zupełnie innego rozwoju funkcji neurofizjologicznych. W przypadku autyzmu mówi się o spektrum zaburzeń, ponieważ nie istnieje jeden wzorzec poziomu funkcjonowania charakteryzujący osoby z autyzmem. Oznacza to, że może przyjmować zupełnie inną postać – od łagodnych objawów, po bardzo nasilone, które utrudniają funkcjonowanie w różnych obszarach życia.
Autyzmu nie da się wyleczyć. Jednak dzięki odpowiedniej opiece i właściwie dobranej terapii można w znaczącym stopniu poprawić funkcjonowanie osoby ze spektrum. Im wcześniejsza diagnoza i wdrążenie indywidualnej terapii, tym większa szansa na poprawienie jakości życia osoby z autyzmem. Autyzm przeważnie jest diagnozowany we wczesnych latach życia. Są jednak przypadki, gdy diagnoza zostaje przeprowadzona dopiero u dorosłych osób. Wykorzystuje się do niej narzędzia, a także pomoce diagnostyczne dostosowane do wieku osoby. Podobnie jak dzieci z autyzmem, osoby dorosłe mogą mieć trudności z relacjami międzyludzkimi, przekazywaniem komunikatów werbalnych oraz wykazywać niechęć do zmian. Dla poprawy ich codziennego życia ważna jest, jak najwcześniejsza diagnoza
oraz wdrożenie odpowiedniej terapii. Pozwolą one rozwinąć umiejętności do samodzielnego życia i funkcjonowania w społeczeństwie.
Osoby ze spektrum autyzmu mają trudności w zakresie umiejętności nawiązywania kontaktu i relacji społecznych, mają problemy w zakresie umiejętności komunikowania się, przejawiają tendencję do powtarzających się, sztywnych wzorców zachowań, wykonują powtarzalne ruchy całego ciała. Pierwsze objawy, na które rodzic powinien zwrócić uwagę, jest brak gaworzenia. Poza brakiem początków mowy, może również być uboga mimika i rzadkie okazywanie emocji. Symptomy zaburzeń ze spektrum autyzmu mogą być widoczne podczas prób zaangażowania dziecka w zabawę lub inne wspólne aktywności, zarówno przez rodziców, jak i rówieśników. Może być to brak reakcji dziecka na podawaną zabawkę lub pokazywany przedmiot. Powtarzająca się sytuacja, gdy dziecko nie będzie zainteresowane, powinna skłonić rodziców do zbadania, z czego wynika brak entuzjazmu u dziecka. Należy zwrócić szczególną uwagę na reakcję dziecka po próbie nawiązania kontaktu uśmiechem lub wypowiedzeniem jego imienia. Powtarzający się brak odpowiedzi na te komunikaty, można uznać za niepokojący.
Wspomniane objawy to jedynie wskazówki – mogą pojawić się u dzieci z autyzmem
w różnej konfiguracji i nasileniu. Jeżeli zauważysz któreś z nich u swojego dziecka, poproś
o skierowanie do placówki oferującej diagnozę lub skorzystaj z prywatnych poradni. Diagnozę autyzmu może postawić jedynie specjalista. Pamiętajmy, że autyzm wpływa na całe życie, dlatego tak ważna jest akceptacja i zrozumienie.
Bibliografia
Pisula E. ,,Małe dziecko z autyzmem.’’, wydawnictwo GWP, Gdańsk 2005.
Pisula E.” Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia”, wydawnictwo HARMONIA, Gdańsk 2020
Bigas U. (2014): Autyzm – charakterystyka zachowań językowych w autystycznym spektrum zaburzeń. [W:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Red. S. Grabias., M. Kurkowski. Lublin
Pisula E.: Autyzm u dzieci. Diagnoza, klasyfikacja, etiologia. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2000.
